این شوک، سبب مهاجرت ناگهانی خیل عظیم کاربران به پیام‌رسان‌های داخلی و به ویژه پیام‌رسان سروش‌پلاس شد. اما دو عامل بیرونی، سروش پلاس را در این پیک هجوم کاربران جدید تحت فشار گذاشت:

از یک سو به دلیل تغییرات شبکه و اختلالات ترافیک داخلی، دسترسی سروش پلاس نیز با مشکل مواجه شد و از سوی دیگر قطع کامل دسترسی به پیام‌رسان‌های خارجی، موجب انتقال کامل بار تعاملات و پیام‌های کاربران به سروش پلاس و تحمیل فشار بی‌سابقه به زیرساخت آن شد.

برای تشریح و توضیح وضع پیش آمده و اقداماتی که برای عبور از این بحران انجام شد، ارائه‌ی یک سری توضیحات را لازم و ضروری می‌دانیم:

از قطع شدن چه سرویسی سخن می‌گوییم؟

یک پیام‌رسان از سرویس‌های متعددی تشکیل شده است که مردم در طول زمان به بهره‌مندی رایگان و بدون نقص از آن خو گرفته‌اند. سرویس‌هایی همچون:

• گفتگوی شخصی
• گروهی آنلاین
• ارسال و مشاهده پست در کانال
• برقراری تماس صوتی و تصویری
• مشاهده‌ی آخرین وضعیت مخاطبان
• دریافت پیام‌های شخصی
• دریافت پیام‌های گروهی که در زمان آفلاین بودن برای ما فرستاده شده
• آپلود و دانلود فایل
• همگام‌سازی مخاطبان
• ویترین محتواهای دسته‌بندی شده
• پخش زنده شبکه‌های تلویزیونی
• مکان‌یابی
• نظرسنجی
• پرداخت و الی آخر.

بنابراین قطعی در چنین اپلیکیشن‌هایی به معنای ایجاد اختلال در خدمات متعدد و بهم پیوسته‌ای است که ذیل عنوان کلی پیام‌رسانی عرضه می‌شده است.

با بررسی اجمالی تنوع مخاطبان و استفاده‌های متنوع آن‌ها از پیام‌رسان، به سختی می‌توان تفکیکی بین سرویس‌های اصلی و فرعی انجام داد؛ مثلا اگر بگوییم گفتگوی آنلاین اختلال دارد یا پستی در کانال‌ها منتشر نمی‌شود اما بقیه سرویس‌ها کار می‌کنند و بنابراین ایرادی ندارد، اشتباه کرده‌ایم. همه‌ی سرویس‌های یک پیام‌رسان باید به خوبی کار کنند تا کاربر تجربه‌ی خوبی کسب کند و بتوان گفت که این پیام‌رسان در حال سرویس‌دهی کامل است. این نکته، تبیین‌کننده‌ی پیچیدگی‌های یک اپلیکیشن پیام‌رسان است که زیاد درباره‌اش گفته شده است. (برای مطالعه بیشتر پست‌های «پیچیدگی‌های توسعه پیام‌رسان» را بر روی وبلاگ سروش‌پلاس مطالعه فرمایید.)

پس از رونمایی از سروش‌پلاس در ابتدای سال جاری، روند جذب کاربر با رشدی متعادل و ارگانیک در این پیام‌رسان آغاز شد. سعی کردیم با تجربه‌ای که از قبل اندوخته بودیم و با توجه به بازخوردهایی که در ارتباط دائم کاربران از آنها می‌گرفتیم، سرویس‌های سروش‌پلاس را ارتقا و بهبود بدهیم و روند جذب کاربر را با همان شیب ملایم و معقول ادامه بدهیم. اما از روز شنبه گذشته، «اختلال سراسری در اینترنت کشور» از راه رسید و ما را با ترافیک ورودی بسیار زیادی نسبت به اختلال‌های گذشته مواجه کرد. از صبح یکشنبه و با فراگیر شدن خبر قطعی اینترنت، سیل ورود کاربران جدید به سروش‌پلاس آغاز شد و باید شرایط میزبانی از آنها  فراهم می‌شد. از سوی دیگر فعالیت کاربران قدیمی و جدید، از نیمه‌ی روز یکشنبه به‌شدت افزایش یافت و در برخی سرویس‌ها ۱۰ و در برخی دیگر ۱۰۰ برابر روزهای عادی شد. برای نمونه، نمودارهای مربوط به تماس‌های صوتی و تصویری، جهش ۱۶۰ برابری پهنای باند مصرفی هر سرور انتقال‌دهنده صدا و تصویر را گزارش می‌کرد. همچنین در کنار افزایش مصرف، میانگین زمان تماس‌ها حفظ شده و حتی حداکثر زمان تماس نیز افزایش داشته است. به‌عبارت دیگر افزایش چندبرابری تماس‌ها با حفظ کیفیت رخ داده است.

تعداد کاربران جدید

پهنای باند مصرفی تماس صوتی

تعداد تماس‌های صوتی

مقیاس‌پذیری خطی

معماری سامانه‌هایی که با کاربرانی در مقیاس بزرگ سر و کار دارند، اصطلاحاً باید به‌صورت خطی، مقیاس‌پذیر باشد. به این معنا که مثلا با دو برابر شدن استفاده از یک سرویس (چه به دلیل افزایش تعداد کاربران جدید و چه افزایش فعالیت همان کاربران قبلی)، بتوان با دو برابر کردن سخت‌افزار، همان سرویس سابق با همان کیفیت را به همه‌ی کاربران جدید و قبلی ارائه کرد. معماری مقیاس‌پذیر در پیام‌رسانی، از مسائل سخت دنیای نرم‌افزار و از پیچیده‌ترین مسائلی بود که در جریان توسعه‌ی پیام‌رسان سروش‌پلاس پیش روی ما قرار داشت. برای مقیاس‌پذیری، باید در طراحی تمام سرویس‌ها و در همه‌ی لایه‌های منطقی معماری پیام‌رسان، این موضوع را لحاظ می‌کردیم. با تجربه‌ای که تیم فنی سروش‌پلاس در این سال‌ها به‌دست آورده بود، توانستیم این مهم را در خدمات مختلف خود اجرا کنیم. به‌عنوان مثال برای اتصال و تبادل آنلاین پیام شخصی و گروهی بین کاربران، اتصال به سرورهای تماس و برقراری تماس صوتی و تصویری، آپلود و دانلود فایل و … همگی به نحوی طراحی و پیاده‌سازی شده‌اند که تا بیش از صد ماشین برای یک سرویس در سامانه عملیاتی شده‌اند تا کاربران تجربه‌‎ی مطلوبی داشته باشند.

 ما برای افزایش ظرفیت سرویس تماس، به راحتی ماشین‌های سیگنالینگ (که وظیفه‌ی اتصال دو طرف یک تماس به یکدیگر را دارد) را به چهار برابر و ماشین‌های انتقال دیتا (که وظیفه تبادل صوت و تصویر بین دو طرف تماس را برعهده دارد) را به هشت برابر رساندیم. البته پهنای باند مصرفی در هر ماشین هم بین ۲۰ تا ۳۰ برابر افزایش یافته بود که در مجموع حدود ۱۶۰ برابر افزایش استفاده از سرویس، هم به لحاظ تعداد و هم پهنای باند مصرف شده را داشتیم.

افزایش ۶۰۰ برابری مصرف پهنای باند پخش زنده

اختلال در ذخیره‌سازی پیام‌ها و ارسال فایل

پس از شروع موج ثبت‌نام و افزایش فعالیت کاربران پیشین، ازصبح روز دوشنبه ۲۷ آبان، سروش‌پلاس به پایداری نسبی رسید. از میان تقریبا پنجاه سرویسی که در پیام‌رسان سروش پلاس وجود دارد، تنها با دو مشکل اساسی روبرو بودیم که عملاً آن را از یک پیام‌رسان مطلوب در نظر ما دور می‌کرد: یکی ذخیره‌سازی پیام‌ها در پایگاه داده و دیگری آپلود و دانلود فایل. ذخیره‌سازی پیام‌ها به این معناست که اگر پیامی در گفتگوی شخصی یا گروهی فرستاده شود که مخاطبش آنلاین نیست، با آنلاین شدن مخاطب، سرویس مربوطه پیام را از پایگاه داده بخواند و در گوشی مخاطب نمایش دهد. سرویس دوم هم ناظر بر این است که چه تعداد کاربر به‌صورت همزمان می‌توانند اقدام به آپلود و دانلود فایل روی سرورهای پیام‌رسان کنند. طراحی تیم فنی سروش‌پلاس در هر دوی این موارد نیز مقیاس‌پذیر است اما منابع سخت‌افزاری که هر ماشین پایگاه داده یا هر ماشین ذخیره سازی فایل نیاز دارد، به نسبت بسیاری از میکروسرویس‌های ما، زیاد است. با فاصله‌ی کوتاهی از آغاز اختلال سراسری یعنی تا نیم‌روز دوشنبه، ما توانستیم ظرفیت این بخش را به نسبت گذشته بین ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش دهیم. به بیان دیگر ما با منابع محدود سخت‌افزاری، آماده شدیم بین شش تا هشت برابر گذشته، فعالیت کاربران را در سرویس ذخیره‌سازی پشتیبانی کنیم، اما در روز سه‌شنبه ۲۸ آبان، فعالیت کاربران بیش از ۲۰ برابر گذشته شد. این موضوع باعث ایجاد صف در ثبت پیام‌ها در پایگاه داده و تاخیر در آپلود و دانلود فایل‌ها و نارضایتی بسیاری از کاربران در استفاده از پیام‌رسان شد. اگرچه در همین زمان‌ها، استفاده از سروش‌پلاس چندین برابر پیام‌رسان‌های دیگر بود، اما عدم ارائه سرویس باکیفیت به همه کاربران، آن هم بیشتر به دلیل کمبود منابع سخت‌افزاری ما را به تلاش بیشتر وامی‌داشت.

حجم فایلهای آپلود و دانلود شده به ترابایت

اما دلیل اصلی بروز این اختلال‌ها چه بود؟ محاسبات ما و اطلاعاتی که از زیرساخت و امکانات سخت‌افزاری پیام‌رسان‌ها، شبکه‌های اجتماعی و یا سامانه‌های اشتراک محتوا در دنیا وجود دارد، فاصله‌ی معناداری را با واقعیات و وضعیت فعلی پیام‌رسان‌ها نشان می‌دهد. امروزه در سطح جهان بخش‌های کلان ارائه‌ی این سرویس از یکدیگر تفکیک شده و شرکت‌های مختلفی هرکدام روی یک بخش خاص متمرکز می شوند. به‌عنوان مثال مساله خدمات زیرساخت و پردازش ابری در مقیاسی که یک پیام‌رسان به آن نیاز دارد، موضوعی نیست که توسط شرکت تامین‌کننده خدمات پیام‌رسانی انجام ‌شود. پس وقتی یک پیام‌رسان زیر بار مهاجرت کاربران قرار می‌گیرد (همچون تلگرام در سال ۹۴)، بسیار سریع زیرساخت خود را که روی شرکت بین‌المللی قرار دارد، افزایش می‌دهد و با تمرکز روی سرویس خود که پیام‌رسانی است، می‌تواند بعد از دو یا سه ماه سرویس خود را به پایداری برساند. اما پیام‌رسان‌های ایرانی نه امکان استفاده از زیرساخت‌های ابری بین‌المللی را دارند و نه توسعه کافی برای یک زیرساخت ابری ایرانی صورت گرفته است تا علاوه بر پیام‌رسان‌ها، تکنولوژی‌های دیگر نیز از مزایای آن بهره‌مند شوند.

آنچه اهمیت دارد درک این موضوع است که افزایش خطی کاربران یک پیام‌رسان، موجب افزایش نمایی استفاده از خدمات آن می‌شود. مثلا اگر کاربران فعال پیام‌رسان دو برابر شوند، ممکن استفاده از انواع خدمات ده‌ها برابر شود. نیاز پیام‌رسان‌ها صرفا تزریق پول یا تامین سخت‌افزار نیست، بلکه جدی‌ترین نیاز پیام‌رسان‌ها ایجاد یک زیرساخت ابری پایدار با منابع کافی است تا هر زمان متناسب با نیاز همان زمان، سرویس زیرساختی را خریداری کنند و با افزایش ماشین‌های سرویس‌های مختلف خود، خدماتی پایدار را به کاربران خود ارائه دهند.

در پایان از اختلالی که در برخی سرویس‌های پیام‌رسان سرو‌ش‌پلاس ایجاد شد، عذرخواهی می‌کنیم. تیم فنی سروش‌پلاس در طول مدت بروز اختلال سراسری، همواره در حال تلاش برای رفع ناپایداری و آماده کردن سرویس برای پذیرایی از تعداد زیاد کاربران بود. این اتفاق در تمام ابعاد سرویس‌دهی بوده است. برای مثال تیم پشتیبانی که با استفاده از بات و هوش مصنوعی توانسته است بسیار بهینه‌تر از گذشته پاسخگوی کاربران باشد، در این مدت برای پاسخ به ۱۱۲ هزار تیکت ثبت شده، نیروهای خود را افزایش داد. به‌طوری‌که تاکنون بیش از ۳۰ هزار تیکت را پاسخ داده و بسته است. اما چه می‌شود کرد که تمام جنبه‌های رسیدن به این مهم، در دست ما نبوده و نیست. نواقصی در کار ما وجود دارد. اما اگر صادقانه بخواهیم نسبت مسائل سخت‌افزاری و نرم‌افزاری را در اختلالات اخیر بیان کنیم، نسبت ده به یک دور از واقعیت نیست. سعی می‌کنیم در آینده‌ای نزدیک مشکلات نرم‌افزاری شناسایی شده را جبران کنیم و همچنان امیدواریم زیرساخت ابری در مقیاس یادشده، برای ارائه خدمت به تمامی کسب و کار‌های ایرانی، در دستور کار تصمیم‌گیران قرار گیرد.

The post سیاه و سفید روزهای قطعی اینترنت appeared first on وبلاگ سروش پلاس.

چرا بهتر است از طریق سروش پلاس تماس برقرار کنم؟

اگر تماس صوتی و تصویری سروش‌پلاس را تجربه کنید، حتما از سرعت و کیفیت بالای آن شگفت‌زده خواهید شد. مصرف اینترنت بسیار کم در مقایسه با پیام‌رسان‌های دیگر، ویژگی‌ دیگر تماس صوتی و تصویری سروش‌پلاس است. به‌خاطر حجم مصرفی ناچیز در تماس صوتی می‌توان گفت تماس صوتی در سروش‌پلاس تقریباً رایگان است. با در نظر گرفتن متوسط قیمت بسته‌های اینترنت در بین اپراتورها، قیمت هر کیلوبایت اینترنت ۰.۰۰۵ تومان است. برای هر دقیقه تماس صوتی سروش پلاس، به‌طور متوسط ۶۰۰ کیلوبایت ترافیک مصرف می‌شود. بنابراین قیمت ۶۰۰ کیلوبایت ترافیک، معادل ۳.۳ تومان است. اگر این عدد را تقسیم بر سه کنیم (قیمت ترافیک مصرفی در سروش پلاس یک‌سوم قیمت واقعی است)، قیمت هر دقیقه تماس صوتی به‌وسیله‌ی سروش‌پلاس به‌دست می‌آید: ‌فقط ۱.۱ تومان! در حالی که متوسط هزینه‌ برای یک دقیقه تماس موبایلی درون‌شبکه، ۶۰ تومان است؛ یعنی تقریبا ۶۰ برابر هزینه‌ی یک دقیقه تماس صوتی با سروش پلاس.
تماس‌های تصویری به طور معمول حجم زیادی از اینترنت را مصرف می‌کنند. اما مصرف اینترنت در تماس تصویری سروش‌پلاس علی‌رغم کیفیت بالای آن، کم است. با توجه به این نکته و نیز با در نظر گرفتن اینکه هزینه‌ی اینترنت مصرفی در سروش‌پلاس یک‌سوم هزینه‌ی مصرفی در پیام‌رسان‌های مشابه است، تماس تصویری سروش‌پلاس نیز هزینه‌ی خیلی کمی در مقایسه با پیام‌رسان‌های دیگر دارد.
آخرین نسخه سروش پلاس را می‌توانید از سایت رسمی برنامه به نشانی www.sapp.ir و یا مارکت‌های معتبر موبایل دریافت و یا آپدیت کنید و از برقراری تماس صوتی و تصویری شگفت‌انگیز سروش‌پلاس لذت ببرید!

The post تماس‌های صوتی و تصویری شگفت‌انگیز با سروش‌پلاس! appeared first on وبلاگ سروش پلاس.

The post ویترین سروش‌پلاس» را بیشتر بشناسید appeared first on وبلاگ سروش پلاس.

سرویس بات

بات با ایجاد یک رابط کاربری دوطرفه و پویا بین کاربران و توسعه‌دهندگان، تجربه‌ی خوبی برای هر دو گروه ایجاد می‌کند. مِستربات همانند یک پیام‌رسان در مقیاس کوچک‌تر است. به این صورت که مستربات دارای دو بخش کلاینت (کاربران) و سرور(توسعه‌دهندگان) است که مدیریت بات‌ها و کاربران آنها و همچنین ارسال و دریافت پیام از توسعه‌دهنده به کاربران در بستر بات را انجام می‌دهد که این پروسه شباهت زیادی به عملکرد کلی یک پیام‌رسان دارد. مدیریت بات‌های ساخته شده، ایجاد توکن ، به‌روزرسانی بات‌ها و همچنین اعمال تغییرات در بات‌ها از دیگر امکانات مِستربات است.

سرویس بات‌ِ پیام‌رسان سروش‌پلاس با هدف هم‌افزایی با توسعه‌دهندگان خارجی ایجاد شد تا بشود از طریق آن، امکانات مختلفی راتوسط افراد مشتاق در داخل پیام‌رسان توسعه داد. ایجاد سرویس بات باعث شد تا توسعه‌دهندگانی که علاقه به همکاری با پیام‌رسان سروش‌پلاس دارند، بتوانند به سادگی ایده‌های خود را در این زمینه به عمل تبدیل کرده و با کاربران بات‌ها در ارتباط باشند.

شرح روند کاری مِستربات

دریافت پیام از کاربر و ارسال به توسعه‌دهنده

پس از ارسال پیام توسط کاربر در صفحه‌ی بات، پیام از سمت سرویس چت به مِستربات ارسال می‌شود. مِستربات پیام را تحویل گرفته، بات مورد نظر را با توجه به برقرار بودن ارتباط با سرور پیدا کرده، شناسه‌ی کاربر را رمزگذاری کرده، پیام را به پیامی قابل فهم برای توسعه‌دهندگان تغییر داده و با فرض برقرار بودن ارتباط توسعه‌دهنده به مِستربات، پیام را برای او ارسال می‌کند.

دریافت پیام از توسعه‌دهنده و ارسال به کاربر

پس از دریافت پیام از توسعه‌دهنده‌ی بات، مِستربات پیام را دریافت کرده و پس از تغییر پیام توسعه‌دهنده به پیامی قابل فهم برای سرویس چت آن را برای کاربر ارسال می‌کند.

امنیت

در مِستربات کاربران دارای یک شناسه‌ی مجزا و رمزگذاری شده در کل سیستم به ازای هر بات هستند. شماره تلفن، نام کاربری و تمامی اطلاعات آنها فقط در دسترس مِستربات بوده و توسعه‌دهندگان از این اطلاعات آگاه نیستند و فقط همان شناسه‌ی مجزا و رمزگذاری شده را برای ارسال پیام به کاربران را دریافت می‌کنند. این شناسه‌ی مجزا و منحصر به فرد باعث می‌شود با داشتن لیست کاربران یک بات، نتوان در بات دیگری به آنها پیام ارسال کرد.

مدیریت ارتباط توسعه‌دهنده

از دیگر عملکردهای مِستربات می‌توان به مدیریت ارتباط‌های توسعه‌دهندگان با مستربات اشاره کرد. پیچیدگی این موضوع در آن است که مِستربات می‌بایست این ارتباط را برای همیشه و تا زمانی که توسعه‌دهنده ارتباط را قطع کند، بین خود و توسعه‌دهندگان فعال نگه دارد.

مِستربات از یک سو پیام‌های بات را از کاربران سروش‌پلاس دریافت می‌کند و از سوی دیگر وظیفه‌ی مدیریت ارتباط با توسعه‌دهنده را دارد. بنابراین باید همواره ارائه‌دهنده‌ی سرویسی با کارایی بالا و با حداقل قطعی باشد.

استفاده از تکنولوژی روز

پیام‌رسان سروش‌پلاس با مطالعه‌ی دقیق پلتفرم بات در پیام‌رسان‌های مختلف و بررسی عملکرد آنها توانست از یک تکنولوژی جدید برای ارتباط با توسعه‌دهندگان استفاده کند که این بستر، سادگی و امنیت را برای توسعه‌دهندگان فراهم می‌کند.

این بستر ارتباطی از استاندارد (Server Sent Events (SSE پشتیبانی می‌کند، که در آن پس از برقراری اتصال با مِستربات، ارتباط به صورت زنده باقی می‌ماند و پیام‌های دریافتی بات بر روی همین اتصال برای توسعه‌دهنده ارسال می‌شود. در این روش برخلاف روش long polling نیازی به ارسال مجدد درخواست برای دریافت پیام وجود ندارند و در اولین تلاش برای دریافت پیام، اتصال قطع نخواهد شد و پیام‌ها یک به یک به دست توسعه‌دهنده خواهد رسید. از مزیت روش SSE نسبت به روش قدیمی تر webhook نیز می‌توان به این موضوع اشاره کرد که توسعه‌دهنده دیگر برای دریافت پیام نیازی به داشتن آدرس معتبر نداشته و می‌تواند فقط با اتصال به اینترنت پیام‌های خود را دریافت کرده و به آنها پاسخ دهد.

The post سرویس مستربات (آقای بات) را بیشتر بشناسید! appeared first on وبلاگ سروش پلاس.